غذاهاي آماده يا فست فودها ، غذاهايي ميباشند كه خيلي آسان و سريع تهيه ميشوند، خوشمزه هستند، طرفداران بسياري دارند و در مقابل بسيار مضر هستند.
بسياري اگر از منزل دور باشند و گرسنه هم بلافاصله به سراغ اين غذاها ميروند اما متاسفانه به بخاطر اين كه ذائقه بسياري به اين غذاها عادت كرده است و آن را لذيذتر از غذاهاي سنتي ميدانند حتي در منزل نيز به سراغ آنها ميروند.
عادات نامطلوب غذایی در شیوه زندگی کشور های در حال توسعه از جمله جامعه ما، علاوه بر این که تهدیدی برای سلامت کودکان و نوجوانان محسوب ميباشند و سایر افراد را نیز در معرض خطر ابتلا به بیماریهای غیرواگیر قرار داده است. مشکل تغذیه از یک طــرف ناشی از تقلید ناآگاهانه از فرهنگ غذایی غرب و از طرف دیگر حاکی از پیشرفت صنعت تهیه غذاهای فرآوری شده است. در دنیای امروز که کار و تحصیل بیش از پیش مورد توجه اقشار مختلف جامعه به ویژه زنان و جوانان قرار گرفته است، فرصت آشپزی سنتی را محدود کرد و مصرف فست فودها را بیش از پیش در جامعه افزایش داده است. در حال حاظر متاسفانه مصرف نوشابه های گاز دار و سایر نوشیدنی ها شیرین نیز به ویژه در سنین مدرسه رو به افزایش است به طوری که ۷٫۳ درصد نوجوانان و جوانان کشور هر روز این نوشیدنی را مصرف می کنند و تنها حدود ۱۰ درصد از این گروه سنی هیچ وقت نوشیدنی گازدار و شیرین مصرف نمی کنند.
منظور از فست فود غذای آمادهای است که معمولاً بدون قاشق، چنگال و بشقاب و عمدتاً به شکل ساندویچی سرو می شود و غذای انگشتی به حساب می آید. این نوع غذاها هر چند ظاهر و طعم جذاب دارند، اما عادات غذایی نادرستی مانند، پر خوری، کم تحرکی و سریع غذا خوردن ایجاد می کنند.
اکثر غذاهای حاضر در منوی این رستورانها از نظر نمک بسیار بالاتر از حد استاندارد و بهداشتی ميباشند. از طرف دیگر به خاطر این که ذائقه ایرانیها شور بوده احتمال استفاده از مصرف مواد شور هم در کنار فست فودها وجود دارد که میتواند باعث بروز فشار خون در مصرفکنندگان شود.
افزایش چربیهای مضر :
اکثر غذاهای حاضری سرخ شده هستند و بيشتر هم برای سرخ کردن این غذاها از روغنهای نباتی جامد استفاده مینمايند. درصد اسیدهای چرب اشباع و ایزومرهای ترانس در این روغنها بالاست ميباشد این چربی همان چربی مضری است که میتواند در دیواره سرخرگها رسوب کرده و آنها را مسدود کند.
خوردن نوشابه :
یکی دیگر از مشکلات این غذاهای حاضری ميباشد نوشابههای گازدار در کنار تمام این غذاها عرضه و خورده میشود. اسید موجود در نوشابههای گازدار موجب فرسایش مینای دندان شده و همچنین قند بالای این محصولات، پوسیدگی دندان ها را تسریع میکند. به علاوه نوشابهها فاقد ارزش غذایی بوده و به خاطر میزان قند بالایشان دارای کالری زیادی هستند که موجب چاقی میشوند. فراموش نکنید که نوشابههای رژیمی هم به دلیل داشتن قند مصنوعی آسپارتام، اشتهاآور هستند.
غذاهایی که در فست فودها طبخ میشوند، دارای ارزش غذایی پایینی از نظر ویتامین و املاح مورد نیاز بدن هستند کمبود ارزشهای غذایی یکی از مشکلاتی است که کودکان و نوجوانان را در سن رشد تهدید میکند. اگر کودک در سنین پایین از نظر مواد مغذی کمبود داشته باشد، حتماً در دوران نوجوانی نیز دچار این مشکل خواهد بود. کودکان و نوجوانانی که زیاد از این غذاها استفاده میکنند دچار کمبود کلسیم و ویتامین “د” هستند.
اولین مشکل ناشی از مصرف غذاهای حاضری چاقی است. اکثر این غذاها برای سلامت انسان مضر است، او را چاق میکند و شانس ابتلاء به دیابت و حمله قلبی را به شدت افزایش میدهد. به گفته متخصصان انجمن گیاهخواران آمریکا، مصرف فستفود بیش از یک بار در هفته سبب ایجاد چاقی به خصوص چاقیهای موضعی در نواحی شکم و پهلوها میشود.
براساس تحقیقات این انجمن، بیش از ۸۰ درصد مصرفکنندگان دائمی فستفود، افرادی چاق تلقی میشوند به طوری که به شکلی هماهنگ چاق نیستند و بیشترین تجمع چربی در ناحیه شکم، پهلوها، رانها و باسن آنها است. در عین حال، چربی دور کبدشان را فرا گرفته و خیلی دیر احساس سیری میکنند
یکی دیگر از مشکلات این غذاهاست. وعدههای غذایی فست فود از نظر اندازه معمولا بزرگتر از یک وعده غذای خانگی است. در نظر داشته باشید که انرژی موجود در این غذاها بسیار بیشتر از یک وعده غذای خانگی در همان حجم است.
علاوه بر اینکه بخشی از فرهنگ ملت ماست دارای مواد مغذی بسیار خوب و سالمی است. در سفره ایرانی غذاهای سالم از انواع سبزی، مواد لبنی و تخممرغ تهیه میشود که از نظر ارزش تغذیهای نیز بسیار مناسب هستند اما گسترش فست فود، نقش این غذاها را کم میکند. این مسئله موجب میشود عادتهای خوب تغذیهای ما نابود شود.
کودکان؛ با نظر به این که این گروه در سن رشد قرار دارند و بیش از بقيه ي سنین نیازمند مواد مغذی می باشند. با مصرف کردن بی رویه غذاهای آماده و نوشابه های گازدار از دریافت مواد غذایی لازم برای رشد خود محروم میشوند. از طرف دیگر مصرف این مواد زمینه ابتلا به فشار خون بالا، چربی خون بالا و دیگر عوامل خطر ابتلا به بیماری های مزمن را در سنین بالاتر فراهم می کند.
مادران باردار؛ این افراد در معرض افزایش خون حاملگی قرار دارند پس این نه تنها نمک بالای این مواد، بلکه افزودنی های دیگر موجود در این غذاها نیز نمی تواند در آنها مشکل ساز شود. هم چنین بسیاری از این ترکیبات بهویژه نیتروز آمینها از جفت عبور میکند و احتمال ایجاد تومورهای مغزی در نوزادان را نیز افزایش می دهند.
سالمندان؛ این گروه سنی به علت این که اکثرا” مبتلا به فشار خون بالا یا سایر بیماری های مزمن هستند باید تا حد امکان از مصرف غذاهای آماده پرهیز کنید.
نوجوانان و جوانان؛ افرادی که دریکی از وعدههای غذایی روزانه خود غذاهای آماده مصرف می کنند، نسبت به سایر همسالان خود کالری، نمک و چربی بیشتر و ویتامین و مواد معدنی کمتری در یافت میکنند. بنابراین با توجه به اینکه این گروه در سن رشد و بلوغ است در معرض خطر ابتلا به بیماریهای مزمن در سنین بالاتر را فراهم مینماید.
